📝 چک برگشتی و نحوه شکایت کیفری و حقوقی

🔹 چک برگشتی چیست؟

چک زمانی “برگشتی” تلقی می‌شود که دارنده چک برای دریافت مبلغ آن به بانک مراجعه کند اما به دلایلی مانند عدم موجودی کافی، بانک از پرداخت وجه خودداری نماید. در این صورت دارنده چک می‌تواند از طریق مراجع قانونی اقدام کند.

🔹 مهم‌ترین دلایل برگشت خوردن چک:

• نبود موجودی کافی در حساب صادرکننده
• قلم‌خوردگی یا اشتباه در تنظیم چک
• بسته بودن حساب بانکی
• دستور عدم پرداخت توسط صادرکننده به بانک

🔹 راه‌های پیگیری چک برگشتی

✅ ۱. شکایت کیفری

• در صورتی‌که چک دارای وصف کیفری باشد (مثلاً بابت ضمانت یا امانت نباشد)، دارنده چک می‌تواند از طریق دادسرا شکایت کند.
• مهلت شکایت کیفری: حداکثر تا ۶ ماه پس از تاریخ چک باید شکایت کیفری ثبت شود.
• در صورت اثبات، مجازات شامل حبس تا ۲ سال و ممنوعیت داشتن دسته‌چک است.

✅ ۲. شکایت حقوقی (مطالبه وجه چک)

• حتی اگر امکان شکایت کیفری نباشد، دارنده می‌تواند از طریق دادگاه حقوقی وجه چک را مطالبه کند.
• این مسیر معمولاً طولانی‌تر از شکایت کیفری است اما در نهایت منجر به صدور اجراییه و توقیف اموال خواهد شد.

🔹 مدارک لازم برای شکایت چک برگشتی

• اصل چک برگشتی
• گواهی عدم پرداخت صادرشده توسط بانک
• تصویر شناسنامه و کارت ملی
• تکمیل فرم شکایت (در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی)

🔹 توصیه‌های حقوقی مهم

• چک‌ها را همیشه با تاریخ روز صادر کنید.
• از گرفتن چک‌های سفید یا بدون تاریخ خودداری کنید.
• در صورت برگشت، فوراً گواهی عدم پرداخت را از بانک بگیرید.
• در تنظیم قراردادها، ذکر دقیق شماره چک‌ها و شرایط آن الزامی است.

🔚 جمع‌بندی

چک برگشتی یکی از رایج‌ترین مشکلات حقوقی در معاملات روزمره است. آگاهی از نحوه برخورد با آن و شناخت مسیرهای قانونی برای پیگیری، از ضررهای مالی و اتلاف وقت جلوگیری می‌کند. در صورت نیاز به پیگیری، حتماً با یک وکیل متخصص امور مالی و چک مشورت کنید.